Wednesday, January 06, 2016
فروهر
یا ولی فقیه
زمانی راهنمای توریست بودم. هر زمان که می
خواستم در تخت جمشید در مورد فروهر برای توریست ها توضیح بدهم، آنقدر با آب و تاب
از این نماد حرف می زدم که دهان توریست ها از این همه عظمت باز می ماند. می پرسیدم
آیا متوجه نشدید من چه می گویم، می گفتند چرا داریم لذت می بریم، باید اینها را
برای دوستانمان تعریف کنیم. تا اینکه کتاب سینوحه پزشک مصری را خواندم. در آنجا
متوجه شدم که معشوقه ی مادر اخناتون برای مقابله با خدایان متعددی که در مصر وجود
داشت با همدستی مادر اخناتون، آتون را که خدای یگانه و نادیدنی بود اختراع کردند و
سمبول آن را حلقه ای گذاشتند که تشعشع نور در اطراف خود دارد. چیزی بوده است شبیه
به خورشید. بعد ها در تخت جمشید از این نماد استفاده شد. با این تفاوت که به جای
تشعشع، دور دایره دو بال دیده می شود.
چیزی
شبیه به آنچه در بالای سر سربازان مادی و پارسی می بینید حلقه ای بالدار است که
فاقد سر پیرمرد است. در سالهایی بعدی سر پیرمرد به این حلقه اضافه می شود. ولی آیا
این پیرمرد همان نماد اهورا مزداست که زرتشتیان ادعا می کنند؟ آیا این نماد پندار
نیک، گفتار نیک و کردار نیک است؟
اگر خوب
به تصویر فروهر نگاه کنید متوجه می شوید که پیرمرد کلاهی پارسی دارد، درست مثل
سربازان یا شاهان پارسی. حلقه ای در دست اوست. با مراجعه به نماد های دیگری که در نقش رستم
وجود دارد متوجه می شویم که پادشاهان قدیم هر زمان که می خواستند مشروعیت خود را
نزد مردم نشان دهند، در تصاویری که بر روی سنگ حکاکی می کردند، دیادم یا حلقه ی
پادشاهی را از دست خدا دریافت می کردند. این به این معنی بود که پادشاهی آنها را
اهورامزدا مشروعیت بخشیده است.
حال اگر
به فروهر و کلاه فارسی و لباس بلند پیرمرد نگاه کنیم، متوجه می شویم که این پیرمرد
تصویر پادشاهی است که ادعا می کند مشروعیت پادشاهی خود را از خدا گرفته است. انچه
در زیر پای حلقه می بینمی چیزی نیست به جز دامن لباس پارسی. بهتر است به یکی از
تصاویر پارسیان در تخت جمشید نگاه کنید تا متوجه شوید که این تصویر چیزی به جز یک
پارسی نیست که در وسط حلقه ایستاده است.
حالا به تصویر فروهر با کلاه پارسی نگاه کنید
آیا این پیرمرد کسی به جز یک پارسی با کلاه و لباس بلند
مرسوم آن زمان است؟
این نماد به هیچ وجه معنای زرتشتی ندارد. تمام تفاسیر برای
زیبا جلوه دادن دین زرتشت است. در حالی که هخامنشیان اصلاً زرتشتی نبودند. به چند
دلیل: 1- داریوش شاه در کتیبه بیستون به دئو سوگند می خورد. در حالی که دئو یا دیو
جزو شیاطین است و زرتشتیان آن را پرستش نمی کنند. دوم این که در هیچ کدام از کتیبه
های شاهان هخامنشی نامی از زرتشت برده نشده است. اگر آنها به پیامبری زرتشت اعتقاد
داشتند، باید در کتیبه های خود از او نامی می بردند. سوم این که شواهدی وجود دارد
که هخامنشیان جسد پادشاهان را مومیایی می کردند. در حالی که این بر خلاف اعتقادات
زرتشتیان است و آنان مرده های خود را در برج های فراموشی می گذاشتند تا توسط
حیوانات درنده خورده شود. سپس استخوان های آنها را در استودان می گذاشتند. پس اگر
هخامنشیان زرتشتی نبوده اند، بال های فروهر نمی تواند نماد کردار نیک گفتار نیک و
پندار نیک باشد. حلقه ی وسط فروهر همان نماد خورشید مانند مصری است که پادشاه حلقه
ی پادشاهی خود را از او گرفته است همانند نماد های دیگری که در دوره ی ساسانی می
بینیم.
به عبارت دیگر فروهر مردی پارسی با کلاه پارسی در حلقه ی
خداست. به این معنی که پادشاه مشروعیت خود را از خدا می گیرد. درست همانند ولی
فقیه که مشروعیت خود را از الله می گیرد.